Türk Ocağı'nın kuruluşunun 105. yılı kutlandı

Türk Ocakları Derneği Kastamonu Şube Başkanı Prof. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz'ın konuşmacı olduğu programda 25 Mart 1912 yılında kurulan derneğin kuruluş süreci anlatıldı.

Yılmaz, "Türk Ocakları: Kastamonu, Cide, Tosya, İnebolu, Taşköprü (1923-1931)" başlıklı konuşmasında 5 Aralık 1923 yılında kurulan Kastamonu Türk Ocağı ve ilçelerde teşkilatlanan derneğin faaliyetleri, Kastamonu sosyal ve kültür hayatındaki yeri hakkında bilgiler verdi.

Yılmaz şunları söyledi: "II. Meşrutiyet dönemi dernek faaliyetleri alanında uygun zemininin oluşmasına paralel olarak kültürel, edebî ve siyasî anlamda Türklük kavramını işleyen, Türk milleti ve milliyetçilik esası üzerine faaliyetlerde bulunan dernekler kurulmuştur. 1909 yılında Türk Derneği'nin kurulması ardından Türk Yurdu Cemiyeti faaliyet alanı bulmuş ve 1912 yılında da Türk Ocakları kurulmuştur. Türk Ocakları toplumun kültürel, siyasî ve fikrî alanda yetişmesi için faaliyet yürütmüştür. Milli Mücadele döneminde ülkenin içerisinde bulunduğu ağır şartlar içerisinde Türk Ocağı mensupları millî kurtuluş hareketinin başarıya ulaşabilmesi adına önemli katkılarda bulunmuşlar, büyük zafer ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından millî devlet sürecinde görevler almışlardır. Bu çerçevede 1922 yılından itibaren tekrar başlayan teşkilatlanma ile 1923 yılı sonunda Türk Ocaklarının sayısı ülke genelinde altmışın üzerine çıkmıştır. Bu bağlamda Türk Ocağı Kastamonu şubesi de 5 Aralık 1923 yılında kurulmuştur.

Milli Mücadele yıllarında Kastamonu'da kurulmuş olan Gençler Kulübü, Muallimler Cemiyeti ile birleşerek "Memleket Yurdu" adı altında yeniden teşkilatlandırılmıştır. Yurt yönetimi ülkeye daha iyi hizmet edebilmek adına dönemin gözde kuruluşu kabul edilen Türk Ocağı etrafında birleşmeyi kabul etmiştir. Bu amaçla Memleket Yurdu 5 Aralık 1923 tarihinde genel kurul kararıyla Türk Ocağı'na dönüştürülmüştür. Kastamonu il merkezine paralel olarak Tosya, Taşköprü, İnebolu ve Cide ilçelerinde de Türk Ocağı açılmıştır. Sonuç olarak 1923-1931 yılları arasında Türk Ocaklarının ülke genelinde yürüttüğü eğitim ve kültür faaliyetlerine paralel olarak Kastamonu ve ilçelerindeki şubeler çeşitli etkinlikler yapılmıştır. Söz konusu dönemde çeşitli konularda düzenlenen konferansların, konser, balo ve müsamerelerin, sağlık ve eğitim konusundaki faaliyetlerin, sportif etkinliklerin Kastamonu'da Türk Ocağı merkezli gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.

Kastamonu vilayeti genelinde ilk kurulan Türk Ocağı şubesi Tosya'da (1 Mart 1923), ikinci olarak İnebolu'da (Mayıs 1923), üçüncü şube Kastamonu'da (5 Aralık 1923), daha sonra ise Taşköprü (7 Kasım 1924) ve Cide'de (Aralık 1925) kurulmuştur. Söz konusu şubelerde Türk Ocakları'nın kuruluş felsefesine uygun olarak faaliyetler yürütülmüş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde çeşitli konularda eğitim ve kültürel hizmetler verilmiştir. Kastamonu ve ilçelerindeki Türk Ocaklarında eğitim, sağlık, ekonomi, tarih ve benzeri konularda konferanslar verilmiştir. Ayrıca müsamere, balo, konser, çeşitli konularda kurslar, sportif etkinlikler, yardım amaçlı eşya piyangoları düzenlenmiş, bu yolla gençliğin ve halkın eğitimi amaçlanmıştır."