Sporculara ani ölüm riski uyarısı
Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Önder Doksöz, ani ölümlerin büyük bölümünün spor sırasında meydana geldiğini belirterek, "Özellikle atletlerde ani ölüm riskini önlemek için sağlık taraması yapılmalıdır" uyarısında bulundu.
Özel Kent Sağlık Grubu ve MaviBahçe tarafından "Dünya Doğumsal Kalp Hastalıkları Farkındalık Haftası" etkinliği düzenlendi. Etkinlik kapsamında Dr. Önder Doksöz, kalp sağlığı hakkında önemli bilgiler aktardı. Dr. Doksöz, ani, beklenmeyen ve kardiyovasküler nedenlerden kaynaklanan ölüm ani kardiyak ölüm olarak tanımlandığını belirterek, "Ani ölüm sıklıkla yaşamın ilk 6 ayı ile 45-75 yaşları arasında görülür. 1-13 yaş arası çocuklarda doğal ani ölümlerin sadece yüzde 19’unda neden kalp kökenli iken bu oran 14-21 yaşları arasında yüzde 30’a çıkar. Ölümlerin yaklaşık yüzde 20-25’i spor sırasında gerçekleşmektedir. Ani ölümlerin büyük bir çoğunluğu spor sırasında meydana geldiği için özellikle atletlerde ani ölüm riskini önlemek için sağlık taraması yapılmalıdır. Bunun için ayrıntılı bir kişisel ve aile öyküsü alındıktan sonra fizik muayene yapılmalıdır" dedi.
"Muayene yapılmalı"
Sporcunun öyküsünde egzersiz ile göğüs ağrısı, çarpıntı ve nefes darlığı olması, üfürüm saptanmış olması, nedeni bilinmeyen bayılma, ailede 50 yaşından önce ani ölüm, ritim bozukluğu ya da kalp hastalığı olmasının önemli bir bulgu olduğunu ifade eden Dr. Doksöz, şunları söyledi:
"Kalp hızı (nabız) ve ritmi, üfürüm varlığı, kol ve bacaklarda nabız dolgunluğu, tansiyon ölçümü ve Marfan sendromu bulguları yönünden fizik muayene yapılmalıdır. Öykü ve fizik muayenede risk saptanan bireylere elektrokardiyografi ve ekokardiyografi çekildikten sonra ileri tetkikler gerekebilmektedir. Genetik geçişli ritim bozukluğundan şüphelenilen bireylerde aile taraması ve genetik testler yapılmalıdır. Ani kardiyak ölüme sebep olan her bir hastalığın kendine özgü tanı testleri bulunmaktadır. Bu testler sayesinde erken teşhis konulduktan sonra antiaritmik ilaçlar, elektrofizyolojik çalışma ve kalp pili gibi tedaviler sayesinde ani kardiyak ölümden korunma sağlanabilmektedir."
Ani ölüm nedenleri ikiye ayrılıyor
Ani ölümün nedenlerinin aritmik (ritim bozukluğu) ve aritmik olmayan nedenler olarak ikiye ayrıldığını kaydeden Dr. Doksöz, şu ifadeleri kullandı:
"Hipertrofik kardiyomiyopati (kalp kasının kalın olması), koroner arter anormallikleri, Marfan sendromu, doğumsal kalp hastalıkları, miyokardit (kalp kası iltihabı), dilate kardiyomiyopati (kalp kasının gevşek olması) gibi hastalıklar aritmik olmayan nedenler iken aritmojenik sağ ventrikül displazisi, uzun QT sendromu, kısa QT sendromu, Brugada sendromu, katekolaminerjik polimorfik ventriküler taşikardi, Wolf-Parkinson-White sendromu, doğumsal tam kalp bloğu gibi hastalıklar ani ölüme neden olan ritim bozukluklarıdır. Ritim bozukluklarının tipik elektrokardiyografik (EKG) bulguları vardır. Hipertrofik kardiyomiyopati, Marfan sendromu, aritmojenik sağ ventrikül displazisi, uzun QT sendromu, kısa QT sendromu ve Brugada sendromu kalıtımsal hastalıklardır. Bu nedenle aile öyküsü çok önemlidir. Adölesanlarda ve genç atletlerdeki ani kardiyak ölümlerin en sık sebebi hipertrofik kardiyomiyopatidir."