Sırt çantası omurgaya zarar verebilir

Fizyoterapist Gökhan Aygül, okul çantalarının yanlış kullanımının küçük yaştaki ve hala omurga gelişimi devam eden çocuklarda ciddi sıkıntılara yol açabileceğini söyledi. Aygül, “Ağır sırt çantası taşımak, okul çocuklarının gelişmekte olan eklem, kas ve ligament yapılarında zorlanmalara neden olarak sırtta belde omurgada kas gerginliğine sırt eğriliklerine neden olmaktadır. Bozuk yürüyüş, kötü postür ve hatta ciddi omurga ve bel ağrılarına yol açmaktadır.” dedi.

Fizyoterapist Gökhan Aygül, okul çantasının yanlış kullanımının çocuklarda meydana getirdiği zararlara ve bunların giderilmesine ilişkin bilgi verdi. Gökhan Aygül, “Yapılan araştırmalara göre okul çağı çocuklarında bel ağrısı görülme sıklığının yüzde 70 olduğu bu oran gelişmiş ülkelerde daha da arttığı görülmüştür.Bu oran oldukça yüksek olup küçümsenmemesi gereken bir seviyededir. Ayrıca küçük yaşta omurga ağrısı çekenlerde, daha ileri yaşlarda da omurga deformite (sakatlanma) riskinin arttığı hatta ilerleyici dönemlerde kalıcı problemlerle sonuçlandığı görülmüştür. Bu nedenle okul çağındaki çocukların ve gençlerin, erken dönemlerden itibaren omurga ağrısından korunmaları konusunda gerekli eğitimlerin verilmesi ve ergonomik olarak doğru planlaması gerekmektedir. Sırt çantası, okul çağı çocuklarında en sık karşılaşılan ağırlık taşıma nedenidir. Ağır sırt çantası taşımak, okul çocuklarının gelişmekte olan eklem, kas ve ligament yapılarında zorlanmalara neden olarak sırtta belde omurga da kas gerginliğine sırt eğriliklerine neden olmaktadır, bozuk yürüyüş, kötü postür ve hatta ciddi omurga ve bel ağrılarına yol açmaktadır.” ifadelerini kullandı.

Çocukların mümkün olduğu kadar hafif çanta taşımaları gerektiğine dikkat çeken Aygül, “Şu bir gerçektir ki ağırlık vücudun yapısına ters bir kavramdır. Bundan dolayı mümkün olduğu kadar hafif bir çanta taşımalıdır. Sadece gerektiği kadar malzeme koyup mümkün olan en az ağırlıkla taşımak gerekir. Aşırı ağır olan sırt çantası omurgaya binen yükü arttıracağından özellikle bel bölgesinde ağrı yapacaktır. Hatta ileri de oluşabilecek bel fıtığının temelini oluşturacaktır. Kullanılan sırt çantalarının tek taraflı kullanımı daha fazla risk teşkil etmektedir. Ağırlığın tek tarafa bindirilmesi o bölgeye olan baskıyı iki kat daha fazla arttıracak o bölgede oluşacak deformite ( sakatlık ) riskini arttıracaktır. Ayrıca boyun hızla arttığı bu dönemde tek taraflı olacak yüklenme omurga da eğriliklere (skolyoz) neden olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Okul çantasının nasıl olması gerektiğine ilişkin de bilgi veren Aygül, şunları söyledi: “Çantanın askıları yumuşak olmalıdır sert ve rijit omuz askıları en başta omuz kuşağı kaslarına zarar verecek ve ağrıyı başlatacaktır. Bununla birlikte yumuşak ve eşit uzunluk da ki omuz askısı yükün vücuda dengeli bir şekilde dağılmasını ve de oluşabilecek rahatsızlık hissini en aza indirilmesini sağlayacaktır. Ayrıca sırt çantasının boş ağırlığının da fazla olmaması dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Boş ağırlığı fazla olan çantalar ekstra ağırlık artışına neden olacaktır

Çanta ağırlığı vücut ağırlığının ortalama yüzde 10 kadar olmalıdır. Bu oran ilkokul okul çocukların da 3-4 kg diğer çocuklar da ise ortalama 5-8 kg arasında olmalıdır. Böylelikle hem çocuğun sağlığına zarar vermeyecek hem de rahat bir taşıma sağlayacaktır.
Çantaya gerektiği kadar malzeme konulmalıdır. Gereksiz eşyalar çıkartılmalıdır günlük kontroller yapılarak her gün düzenlenmelidir.

Çantayı orantılı yerleştirmek gerekir sağa ve sola eşit derecede yük dağıtacak şekilde yerleştirilmelidir. Ağır olan eşyalar sırta yakın koyulmalı daha hafifleri daha uzağa yerleştirilmelidir. Bu da bele binecek olan yükü azaltacaktır.

Sırt çantalarını mümkün mertebe alçaktan kaldırmamak lazım. Eğer alçaktan kaldırmak gerekirse dizin üzerine çökerek kaldırmak gereklidir.
Mümkün ise çek çekli tekerli çantalar kullanılmalıdır bu çantaların bele ve sırta bindireceği yük daha az olacak ve daha az ağrı ve deformite riski oluşturacaktır.

Çocukların eğitimin de Aile öğretmen ilişkisi çok önemlidir. Ailenin öğretmenlerle konuşulup fazla eşya getirmemesi konusunda yardımcı olmaları istenebilir. Veya da okul da ve sınıfta öğrenciye ait bir dolap yapılması konusunda yönetim ve idare ile konuşulmalıdır.

Çocukların çantaları taşıyabilmek için bel sırt kaslarının kuvvetli olması gereklidir bundan dolayı aileler çocuklarını bilinçlendirerek uygun egzersiz programları ile bel sırt kaslarını kuvvetlendirmelidirler."

Ayrıca oluşabilecek herhangi bir anormal bir durum da vakit kaybetmeden uzmanlar ile görüşüp gerekli muayene yapılıp tedavi programı çizilmelidir.”