Batı Karadeniz'in antik kentleri binlerce yıllık tarihe ışık tutuyor

Karabük'ün Eskipazar ilçesinde bulunan Hadrianaupolis, Zonguldak'ın Çaycuma ilçesindeki Tieion ve Düzce'deki Prusias ad Hypium antik kentleri, tarihin izlerini gözler önüne seriyor.

Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin edilen Hadrianaupolis Antik Kenti'nde 2003'te başlatılan kazı çalışmaları devam ediyor.

İlçenin 3 kilometre batısındaki antik kentte, yüzey araştırmalarında belirlenen 2 hamam, 2 kilise yapısı, savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş (kaya içinde oyuk), sur, villa, diğer anıtsal binalar ile bazı kült alanları gibi 14 dağınık yapı bulunuyor.

Kastamonu Müzesi başkanlığında Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Doç. Dr. Ersin Çelikbaş koordinatörlüğünde sürdürülen 18 yıllık kazı çalışmalarında, antik döneme ait para, kemik toka, unguentarium (gözyaşı şişesi), 2. yüzyıla ait mezarlar, adak levhası, Geç Kalkolitik döneme ait seramik ve sunu çukurları, kandil, tıp aleti (sonda), yüzük ve aynadan oluşan 1800 yıllık ölü hediyeleri (mezar sunuları) gibi bulgulara rastlandı.

At, fil, panter, geyik ve sanat tarihinde görülen "grifon" gibi birçok hayvanın tasvir edildiği mozaiklere sahip olması dolayısıyla "Karadeniz'in Zeugması" olarak adlandırılan antik kentte, üstü kapatılarak turizme açılan Kilise-B'nin tabanlarındaki mozaikler olduğu yerde sergileniyor.

Karabük Valiliğince ören yerine dönüştürülerek tamamının turizme açılması için Kültür ve Turizm Bakanlığına başvurulan antik kentteki kazı çalışmalarında elde edilen ve kazı evinde incelenen bulgulardan taşınabilir olanlar, çevre illerdeki müzelere götürülüyor, taşınmazlar ise bulunduğu yerde korunuyor.

"Her yıl bölge tarihini aydınlatan bulgulara rastlıyoruz"

Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, Hadrianaupolis Antik Kenti'nde her yıl bölge tarihini aydınlatan bulgulara rastlandığını söyledi.

Hadrianaupolis'in önemli bir dini merkez olduğunun kalıntılardan anlaşıldığını aktaran Çelikbaş, antik kentin adının hızla duyulduğunu ve dünyanın her köşesinden insanın geldiğini kaydetti.

Çelikbaş, Hadrianaupolis'in sadece Eskipazar için değil Batı Karadeniz hatta Anadolu için de çok önemli olduğunu dile getirerek, "Hadrianaupolis, bölgenin en büyük antik kentidir. 'Mozaik cenneti' dediğimiz bir noktada burası. Batı Karadeniz'in en önemli mozaik kenti. Buranın antik dönemde piskoposluk, yani hac merkezi olduğunu net şekilde söyleyebiliriz. Burada önemli din adamları yaşamış. Antik kent 7. yüzyılda aniden boşaltılmış. Yani burada bir deprem mi oldu, akına mı uğradı, istila mı edildi, büyük bir yangın mı geçirdi? Bunları çözmeye çalışıyoruz." diye konuştu.

Çelikbaş, Hadrianaupolis'in çok önemli bir turizm merkezi haline geleceğini, burada ortaya çıkarılan buluntuların binlerce yıllık tarihi aydınlatacağını sözlerine ekledi.