Doğru Mesleği Seçmek İçin Nelere Dikkat Edilmeli
Meslek seçiminin tıpkı evlilik gibi olduğu ve doğru mesleği seçerken, ilk olarak kişilik özellikleri ve yeteneklerin belirlenmesi gerektiği bildirildi.
Psikiyatri Uzmanı Sümer Öztanrıöver, yazılı açıklamasında, bu günlerde üniversite sınavına giren gençleri, zorlu bir maratonun daha beklediğini belirtti. Meslek seçiminin, tıpkı bir evlilik kararı gibi olduğunu belirten Öztanrıöver, 'Doğru tercih mutluluğa götürürken; yanlış tercih, ömür boyu taşınan bir acı ya da ukdeye dönüşebilir. Yetenek ve ilgi alanlarına uygun mesleği seçen insanlar hemen göze çarparlar. İşlerini severek yaparlar, coşkulu, doyumlu ve mutludurlar. (Bir daha dünyaya gelsem, aynı mesleği seçerdim) diyen kişilerdir bunlar. Kendilerine uygun olmayan mesleği seçenlerin ise yaptıkları işi sevmedikleri, iş veriminin düşük, devamsızlığının fazla olduğu, işi değiştirmek için fırsat kolladıkları gözlenmektedir' dedi.
Öztanrıöver, doğru mesleği seçmek için nelere dikkat edilmesini şöyle sıraladı:
'İlk olarak, kişilik özellikleri ve yetenekler belirlenmeli. Bunun için bakacağımız yer, kolayca yaptığı ve başarılı olduğu derslerdir. Sözel, sayısal ve şekil-uzay ilişkileri yeteneği olmak üzere 3 tür yetenek vardır. Bu yeteneklere uygun meslekler araştırılmalıdır.
İlgi alanlarının belirlenmesi: Hangi dersleri daha çok seviyor, öğretilenden daha fazlasını öğreniyor ve farklı genellemeler yapabiliyor? Kendiliğinden, ödül beklemeden yaptığı ve doyum sağladığı faaliyetler, ilgi alanlarını belirler. Çevresinde tanınmak-sevilmek, ünlü olmak-zengin olmak gibi amaçlarla (ödül beklentisiyle) veya kendini kanıtlamak amacıyla yönelinen alanlar, gerçek ilgiyi yansıtmaz.
Kişinin okul ortamından, meslekten ve çalışma ortamından beklentilerinin neler olduğu ortaya konulmalı. O meslek hangi beceri ve yetenekleri gerektiriyor, eğitim süresi ve okutulan dersler, mutlaka incelenmeli. Adından ve puanından başka bir şeyin bilinmediği meslekler; sırf puanı yüksek, kazancı yüksek diye tercih edilmemelidir. Para elbette önemlidir. Ancak zaten mesleğini severek yapan insanların daha fazla kazandığı bilinmektedir.
Mesleğin istenen (sevilen) ve istenmeyen yönleri belirlenmeli. Mezun olunca yapılan işler, çalışma ortamı, koşulları, ücret durumunu araştırmak, mümkünse o mesleği yapanlardan bilgi almak çok yararlı olacaktır.
İlgi alanlarına ve özelliklerine uygun olan diğer seçeneklerin araştırılması: Bilgi sahibi olmadığınız için düşünmediğiniz, ama keyifle yapabileceğiniz size uygun bir meslek olabilir. Araştırırken yelpaze geniş tutulmalıdır.
Öncelikle meslek seçmek, hayat biçimini seçmektir. 'Ne için çalışıyorum?', 'Mesleğimden ne bekliyorum?', 'Hayattan ne bekliyorum?' sorularını yanıtlayarak mesleğin bizim için değerini ortaya koyabiliriz.'
'AZ ÇALIŞIP ÇOK PARA KAZANAYIM'
Meslek seçimini 'Az çalışıp çok para kazanayım' diyerek yapanların, kendi yaşamının direksiyonuna oturmayan ve kuralları başkalarının koyduğu bir dünyada sadece piyon olmaya mahkum olduklarını anlatan Öztanrıöver, şöyle devam etti:
'Ezberleme, geçer notla yetinme, günü kurtarma düşüncesinde olanların gelecekte değişimlere ayak uydurma şansları zayıf olacaktır.
Günümüzdeki iş alanları, beden gücünden çok beyin gücü ve işbirliğini gerektirmektedir. Yaşamda başarılı olmak için duygusal zeka, akademik zekadan ve başarıdan çok daha önemlidir. Kendi duygularını tanıyan ve yönetebilen, başkalarının duygularını okuyabilen ve yönetebilen, iletişim becerileri gelişmiş, belirsizliğe ve engellenmeye dayanma gücü yüksek olanlar hayatta başarılı olacaklardır. Bu yüzden gençlerin-ailelerin sadece akademik başarıya odaklanmayıp, eğitim hayatları boyunca 'duygusal okur-yazarlıklarını' ve sosyal becerilerini geliştirmeleri, hayatta başarı şanslarını artıracaktır.'
Öztanrıöver, doğru mesleği seçmek için nelere dikkat edilmesini şöyle sıraladı:
'İlk olarak, kişilik özellikleri ve yetenekler belirlenmeli. Bunun için bakacağımız yer, kolayca yaptığı ve başarılı olduğu derslerdir. Sözel, sayısal ve şekil-uzay ilişkileri yeteneği olmak üzere 3 tür yetenek vardır. Bu yeteneklere uygun meslekler araştırılmalıdır.
İlgi alanlarının belirlenmesi: Hangi dersleri daha çok seviyor, öğretilenden daha fazlasını öğreniyor ve farklı genellemeler yapabiliyor? Kendiliğinden, ödül beklemeden yaptığı ve doyum sağladığı faaliyetler, ilgi alanlarını belirler. Çevresinde tanınmak-sevilmek, ünlü olmak-zengin olmak gibi amaçlarla (ödül beklentisiyle) veya kendini kanıtlamak amacıyla yönelinen alanlar, gerçek ilgiyi yansıtmaz.
Kişinin okul ortamından, meslekten ve çalışma ortamından beklentilerinin neler olduğu ortaya konulmalı. O meslek hangi beceri ve yetenekleri gerektiriyor, eğitim süresi ve okutulan dersler, mutlaka incelenmeli. Adından ve puanından başka bir şeyin bilinmediği meslekler; sırf puanı yüksek, kazancı yüksek diye tercih edilmemelidir. Para elbette önemlidir. Ancak zaten mesleğini severek yapan insanların daha fazla kazandığı bilinmektedir.
Mesleğin istenen (sevilen) ve istenmeyen yönleri belirlenmeli. Mezun olunca yapılan işler, çalışma ortamı, koşulları, ücret durumunu araştırmak, mümkünse o mesleği yapanlardan bilgi almak çok yararlı olacaktır.
İlgi alanlarına ve özelliklerine uygun olan diğer seçeneklerin araştırılması: Bilgi sahibi olmadığınız için düşünmediğiniz, ama keyifle yapabileceğiniz size uygun bir meslek olabilir. Araştırırken yelpaze geniş tutulmalıdır.
Öncelikle meslek seçmek, hayat biçimini seçmektir. 'Ne için çalışıyorum?', 'Mesleğimden ne bekliyorum?', 'Hayattan ne bekliyorum?' sorularını yanıtlayarak mesleğin bizim için değerini ortaya koyabiliriz.'
'AZ ÇALIŞIP ÇOK PARA KAZANAYIM'
Meslek seçimini 'Az çalışıp çok para kazanayım' diyerek yapanların, kendi yaşamının direksiyonuna oturmayan ve kuralları başkalarının koyduğu bir dünyada sadece piyon olmaya mahkum olduklarını anlatan Öztanrıöver, şöyle devam etti:
'Ezberleme, geçer notla yetinme, günü kurtarma düşüncesinde olanların gelecekte değişimlere ayak uydurma şansları zayıf olacaktır.
Günümüzdeki iş alanları, beden gücünden çok beyin gücü ve işbirliğini gerektirmektedir. Yaşamda başarılı olmak için duygusal zeka, akademik zekadan ve başarıdan çok daha önemlidir. Kendi duygularını tanıyan ve yönetebilen, başkalarının duygularını okuyabilen ve yönetebilen, iletişim becerileri gelişmiş, belirsizliğe ve engellenmeye dayanma gücü yüksek olanlar hayatta başarılı olacaklardır. Bu yüzden gençlerin-ailelerin sadece akademik başarıya odaklanmayıp, eğitim hayatları boyunca 'duygusal okur-yazarlıklarını' ve sosyal becerilerini geliştirmeleri, hayatta başarı şanslarını artıracaktır.'